Aandachtstekortstoornis (ADD) is een veelvoorkomende psychische aandoening. Het kenmerkt zich door concentratieproblemen, verminderde organisatievermogen en moeite met het afmaken van taken. In tegenstelling tot ADHD, heeft ADD een dromerige uitstraling en een gebrek aan focus.
De eerste beschrijvingen van ADD dateren al van begin 20e eeuw. De term werd pas in 1980 voor het eerst opgenomen in de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM). ADD komt vaker voor bij meisjes dan bij jongens. Dit komt omdat de symptomen bij meisjes minder opvallend zijn.
Belangrijke inzichten:
- ADD wordt gekenmerkt door concentratieproblemen, moeilijkheden met organisatie en het afmaken van taken.
- Erfelijkheid speelt een grote rol bij ADD, met een kans van 75% dat een ouder ook ADD heeft.
- ADD komt vaker voor bij meisjes dan bij jongens, omdat de symptomen minder opvallend zijn.
- ADD wordt vaak behandeld met medicijnen, therapie of een combinatie daarvan.
- ADD kan leiden tot andere psychische problemen, zoals stemmingswisselingen.
Wat is ADD?
ADD (Attention Deficit Disorder) is een vorm van ADHD zonder hyperactiviteit. Mensen met ADD hebben moeite met focussen, zijn snel afgeleid en kunnen dromerig zijn.
In de DSM staat ADD bekend als ADHD met een overwegend onoplettende presentatie. Het grootste verschil met ADHD is dat ADD minder hyperactief is.
Officiële benaming en herkomst van de term ADD
De officiële naam is ADHD-I (Attention Deficit Hyperactivity Disorder – Inattentive). Maar velen noemen het gewoon ADD. Het wordt gezien als een stoornis van het brein, met een erfelijke component.
Kenmerken van ADD
Mensen met ADD hebben moeite met organiseren, plannen, en zich concentreren. Ze verliezen vaak voorwerpen en kunnen moeite hebben met volgen van instructies. Deze problemen kunnen leiden tot uitdagingen in het dagelijks leven en op werk.
Voor advies over AD(H)D kun je anoniem contact opnemen met MIND Korrelatie. De Impuls & Woortblind Vereniging helpt ook met lotgenotencontact.
ADD vs. ADHD
Het grootste verschil tussen ADD en ADHD-subtypen zoals ADHD-H en ADHD-C is hyperactiviteit. Mensen met ADD hebben deze symptomen niet. Ze hebben vooral problemen met concentratie en aandacht.
Verschillen tussen ADD en ADHD-subtypen
ADD heeft minder hyperactief gedrag dan ADHD. Mensen met ADD zijn rustig en dromerig. Ze hebben moeite met concentreren en focussen.
Ze kunnen zich echter heel goed concentreren op dingen die hen boeien. Dit heet hyperfocus.
Andere belangrijke verschillen zijn:
- Mensen met ADD hebben snel last van afleiding. Ze hebben een slecht korte termijn geheugen. Ze hebben ook moeite met het overzicht houden in tijd en het stellen van prioriteiten.
- Ze kunnen moeite hebben met het verwerken van informatie. Dit maakt het moeilijk om snel te reageren op onverwachte gebeurtenissen.
- ADD komt vaker voor bij vrouwen. Het wordt vaak pas op latere leeftijd, tussen de 35 en 55 jaar, gediagnosticeerd.
Beide, ADHD en ADD, kunnen de academische, werk- en sociale prestaties beïnvloeden.
“ADD-symptomen omvatten onder andere snel afgeleid zijn, moeite met het tonen van gevoelens, slecht korte termijn geheugen, gebrek aan overzicht in tijd en moeilijkheden met het stellen van prioriteiten.”
Symptomen ADD
Veelvoorkomende symptomen en gedragskenmerken
Symptomen van ADD zijn vaak snel afgeleid zijn en moeite met afronden. Ook hebben ze problemen met goed luisteren, vergeetachtigheid, en een slordige omgeving. Ze kunnen ook heen en weer schommelen in stemming en moeite hebben om hun gevoelens uit te drukken.
Personen met ADD hebben ook unieke positieve eigenschappen. Ze zijn vaak creatief, gevoelig en hebben goede taalvaardigheden. Deze eigenschappen kunnen echter door de symptomen over het hoofd gezien worden.
- Snel afgeleid
- Moeite met taakafronding
- Slecht luisteren
- Vergeetachtigheid
- Chaos en slordigheid
- Stemmingswisselingen
- Moeite met het uiten van gevoelens
Hoewel symptomen van ADD uitdagingen kunnen zijn, bieden ze ook kansen. Creativiteit en gevoeligheid kunnen bijvoorbeeld helpen.
“Mensen met ADD kunnen taken onder hun niveau uitvoeren als gevolg van problemen met executieve functies.”
Neurotransmitters zoals dopamine en norepinefrine zijn mogelijk niet goed in de hersenen van mensen met ADD. Dit kan leiden tot problemen zoals moeite met impulscontrole en slecht werkgeheugen.
| Kenmerk | Omschrijving |
|---|---|
| Snel afgeleid | Moeite om de aandacht bij een taak te houden, snel worden afgeleid door externe prikkels. |
| Moeite met taakafronding | Vaak begonnen, maar niet afgerond, met projecten of taken. |
| Vergeetachtigheid | Regelmatig belangrijke zaken vergeten, zoals afspraken, sleutels of andere dagelijkse spullen. |
| Creativiteit | Vaak zeer creatief en out-of-the-box denkend, met een intuïtief vermogen. |
Erfelijkheid en Oorzaken van ADD
ADD heeft een sterke erfelijke component. Als iemand ADD heeft, is de kans 75% dat één van de ouders deze aandoening ook heeft. Dit betekent dat erfelijkheid een belangrijke oorzaak is van ADD. Daarnaast spelen factoren in de omgeving een rol bij het tot uiting komen van de stoornis.
ADD wordt gezien als een neurobiologische aandoening. De hersenen verwerken prikkels op een andere manier. Dit kan leiden tot symptomen zoals moeite met concentratie, hyperactiviteit en impulsiviteit. De precieze oorzaken van deze afwijkende hersenwerking zijn nog niet volledig opgehelderd, maar onderzoek wijst op een combinatie van genetische en omgevingsfactoren.
| Oorzaken ADD | Percentage |
|---|---|
| Erfelijkheid | 75% |
| Omgevingsfactoren | Onbekend |
| Neurobiologische afwijkingen | Onbekend |
De exacte oorzaken van ADD zijn nog niet volledig duidelijk. Maar de sterke erfelijke component is een belangrijk gegeven. Kinderen van een ouder met ADD hebben een aanzienlijk hogere kans om zelf ook ADD te ontwikkelen. Dit benadrukt het belang van vroege herkenning en gepaste ondersteuning.
“ADD wordt gezien als een neurobiologische aandoening, waarbij de hersenen op een andere manier prikkels verwerken.”
Naast erfelijkheid spelen ook omgevingsfactoren een rol bij het tot uiting komen van ADD. De precieze invloed hiervan is nog niet volledig begrepen. Maar bepaalde externe factoren kunnen de symptomen verergeren of juist verminderen. Dit onderstreept de complexiteit van de aandoening en de noodzaak van een geïndividualiseerde aanpak.
Ontwikkeling van ADD bij Kinderen
ADD bij kinderen is vaak al in de jonge jaren zichtbaar. Maar de symptomen worden pas echt duidelijk in de puberteit. Dan zijn planning, organisatie en concentratie echt nodig.
De problemen van kinderen met ADD worden vaak over het hoofd gezien. Dit leidt tot grote uitdagingen op school en in hun sociale leven. Ze hebben moeite met taakgericht werken en het maken van huiswerk.
Opvallen van ADD-symptomen tijdens de puberteit
Kinderen met ADD kunnen stil en angstig zijn. Ze kunnen dromerig zijn en moeite hebben met zelfcontrole. Dit komt vaak pas op in de puberteit.
Ze hebben minder grip op hun eigen functioneren. Dit kan leiden tot een negatief zelfbeeld. Het is belangrijk dat ze begrip krijgen en hulp krijgen.
ADD kan leiden tot problemen met aandacht. Het is moeilijk om informatie te volgen en belangrijke prikkels te selecteren. Ook hebben ze moeite met het voorbereiden van reacties.
Er is ook sprake van problemen met de executieve functies van de hersenen. Deze zijn nodig voor doelgericht gedrag.
Veel kinderen met ADD worden niet gediagnosticeerd. Dit is zorgelijk. De symptomen kunnen leiden tot extra uitdagingen zoals faalangst en depressie.
ADD en Concentratieproblemen
Het grootste probleem bij concentratieproblemen ADD is het moeilijk vinden om zich te concentreren. Mensen met aandachtsproblemen ADD hebben veel gedachten. Dit maakt het moeilijk om zich te focussen. Ze raken snel afgeleid en hebben moeite om aandachtig te blijven.
Dit kan leiden tot problemen op school, werk en in het dagelijks leven.
Kinderen met concentratieproblemen ADD kunnen zich op verschillende manieren gedragen. Ze hebben moeite met langdurig concentreren. Ze dromen vaak weg en verliezen vaak spullen.
Ze hebben ook moeite met op tijd klaar zijn en maken vaak slordig werk. Ze kunnen moeite hebben om instructies te begrijpen. Leraren geven vaak aan dat ze beter moeten opletten.
Ze kunnen moeite hebben om belangrijke informatie uit lange teksten te onderscheiden. Soms raken ze zo geïnteresseerd dat ze niet meer om zich heen letten. Ze kunnen ook moeite hebben om in slaap te vallen.
Kinderen met ADHD hebben andere kenmerken. Ze zijn impulsief en willen altijd bewegen. Ze hebben moeite om stil te zijn en kunnen snel verveeld raken.
Ze hebben een sterke drang om te bewegen. Ze kunnen moeite hebben om naar anderen te luisteren. Ze kunnen hyperactief zijn, zoals rondrennen of te veel friemelen.
In Amsterdam-Centrum is er hulp voor kinderen met concentratieproblemen ADD. Kinderen onder de 12 jaar krijgen hulp van kinderpsycholoog Ilonka de Haas. Kinderen boven de 12 jaar doen de training “Teens can plan!” van Wolf Mensé.
De behandeling omvat gedragstherapie en planningstraining. Ook zijn er oefeningen voor concentratie en opdrachten voor school en thuis. Het doel is om de focus en tijdsmanagement te verbeteren.
Ouders worden aangeraden om naast de therapie te helpen. Dit geeft kinderen structuur en zelfstandigheid.
Creatief en Intuïtief: Positieve Kanten van ADD
ADD wordt vaak gezien als een uitdaging. Maar mensen met deze aandoening hebben ook veel goede eigenschappen. Ze zijn creatief, hebben een sterke intuïtie en zijn goed in praten.
De positieve kanten van ADD worden steeds meer gewaardeerd. Onderzoek toont aan dat mensen met ADD erg creatief zijn. Ze zien de wereld op een unieke manier en komen met nieuwe ideeën. Ze hebben ook een sterke intuïtie die hen helpt om snel te leren en te anticiperen.
Ze zijn ook erg goed in praten. Velen zijn sprekers die hun ideeën goed kunnen uitleggen. Ze zijn charismatisch en kunnen mensen boeien.
De voordelen van ADD zijn meer dan alleen creativiteit en praten. Ze hebben ook empathie, nieuwsgierigheid, intelligentie en een visie. Deze eigenschappen zijn erg waardevol in het werk of hobby’s.
ADD brengt uitdagingen met zich mee, maar het is belangrijk om de sterke kanten van ADD te benutten. Door te focussen op de unieke talenten, kunnen mensen met ADD veel bereiken. Ze kunnen een grote bijdrage leveren aan de samenleving.
“Mensen met ADD hebben vaak een sterk gevoel voor humor en kunnen snel problemen oplossen.”
Symptomen Vermeerderen
Wanneer mensen met ADD ouder worden, kunnen de symptomen toenemen. De eisen van de maatschappij groeien, waardoor het lastiger wordt. Goede begeleiding en behandeling zijn erg belangrijk.
Onderzoek laat zien dat 2 tot 5% van volwassenen ADD heeft. Deze symptomen kunnen later opkomen. Het dagelijks leven vraagt meer, waardoor de symptomen verergeren.
Volwassenen met ADD vinden het moeilijk om aandacht te houden en taken te organiseren. Simpele taken zijn voor hen een uitdaging. Dit kan leiden tot frustratie en problemen thuis en op werk.
- Volwassenen met ADD hebben moeite met tijdsmanagement en prioriteiten stellen
- Administratieve taken, zoals planning en papierwerk, zijn belastend
- Concentratieproblemen verminderen de productiviteit op het werk
Begeleiding en behandeling helpen om de symptomen te verbeteren. Coaching, therapie en medicatie zijn mogelijk. Ze helpen om beter om te gaan met het volwassen leven.
“Met de juiste ondersteuning kunnen volwassenen met ADD hun unieke talenten inzetten en de symptomen beheersbaar houden.”
Comorbiditeit: ADD en Andere Psychische Problemen
Mensen met ADD hebben vaak ook andere psychische problemen. Dit zijn slaapstoornissen, angststoornissen, depressie of stemmingswisselingen. De afwijkende hersenwerking bij ADD kan leiden tot frustratie en onbegrip.
Stemmingswisselingen en ADD
Stemmingswisselingen zijn een belangrijk kenmerk van ADD. Ongeveer de helft van de mensen met ADD heeft angst voor anderen. Dit begint vaak tijdens de puberteit.
Sociale angsten bij ADD kunnen verbeteren zonder medicatie. Dit kan door leefstijlaanpassingen.
- Ongeveer de helft van de mensen met ADD heeft last van angst voor anderen.
- Voor pubers met ADD Type Onoplettendheid begint angst vaak tijdens de puberteit.
- Sociale angsten kunnen leiden tot diagnoses zoals autisme of borderline.
- Volwassenen met ADD ervaren vaak vage angsten zonder duidelijke aanleiding.
- Sociale angsten bij ADD kunnen verbeteren zonder medicatie door leefstijlaanpassingen.
Uit onderzoek blijkt dat ADD vaak samenkomt met andere psychische aandoeningen. Dit is het geval in 60 tot 100% van de gevallen.
Ongeveer een derde van de jongeren met ADD heeft ook leerproblemen. Dit varieert van dyslexie tot dyscalculie. Ongeveer 25% heeft angst- of stemmingsstoornissen.
Ongeveer 20% van de jongeren met ADD heeft ook een ticstoornis.
ADD kan een risicofactor zijn voor antisociale of borderline persoonlijkheidsstoornissen. Het kan ook een teken zijn van autisme of bipolaire stoornis.
Professionals die met jongeren werken, moeten op de hoogte zijn van deze comorbide aandoeningen om effectief te kunnen behandelen.”
Behandeling van ADD
De behandeling van ADD helpt om de symptomen te verminderen. Het is belangrijk om verschillende methoden te gebruiken. Medicatie, psycho-educatie, en cognitieve gedragstherapie zijn effectief. Ook mindfulness en yoga kunnen helpen.
Medicatie
Medicatie is een belangrijke behandeling voor ADD. Medicijnen zoals methylfenidaat kunnen de symptomen verminderen. Maar medicatie werkt het best samen met andere behandelingen.
Psychotherapie en Coaching
Psycho-educatie en cognitieve gedragstherapie helpen mensen met ADD. Ze leren strategieën om beter om te gaan met problemen. Ook werken ze aan stressvermindering en sociale vaardigheden.
Alternatieve Behandelingen
Alternatieve methoden zoals mindfulness en yoga zijn ook nuttig. Ze helpen bij het verbeteren van het welzijn. Deze aanpakken zien het als een geheel.
De beste behandeling voor ADD is een mix van medicatie, therapie en alternatieve methoden. Zo kunnen mensen met ADD hun uitdagingen beter aan. En hun leven wordt beter.
“Als alles gevolgd wordt, is er verbetering, maar het is te moeilijk om consequent te zijn.”
| Behandelmethode | Voordelen | Aandachtspunten |
|---|---|---|
| Medicatie | Effectief voor symptoomreductie | Kan bijwerkingen hebben, niet altijd de enige oplossing |
| Psychotherapie | Helpt bij het ontwikkelen van coping-strategieën | Vereist commitment en doorzettingsvermogen van de patiënt |
| Alternatieve Behandelingen | Holistische aanpak, kunnen ondersteunend werken | Bewijs voor effectiviteit is vaak nog beperkt |
ADD bij Volwassenen
ADD wordt vaak pas later bij volwassenen gediagnosticeerd. Dit komt omdat de symptomen minder opvallend zijn. Maar ADD kan echt een impact hebben op het werk, in relaties en bij zelforganisatie.
Ongeveer één derde van de kinderen met ADD blijft het hebben als ze volwassen worden. Niet alle kinderen krijgen een diagnose in hun jeugd. Dit komt omdat de symptomen minder opvallend zijn of omdat ze andere manieren hebben ontwikkeld om ermee om te gaan.
De diagnose ADD bij volwassenen wordt vaak pas later vastgesteld, tussen de 20 en 35 jaar. Dit is vooral het geval bij vrouwen. ADD’ers hebben vaak een hoofd vol gedachten, maar kunnen eruitzien alsof ze slaperig zijn.
Ze hebben soms in hun jeugd last gehad van pesterijen op school. Dit komt omdat ze zich niet goed thuis voelden in grote groepen.
Om ADD bij volwassenen vast te stellen, moet men aan bepaalde criteria voldoen. Er moeten minstens zes symptomen van aandachtstekort zijn. Voor oudere adolescenten en volwassenen zijn vijf symptomen genoeg.
Er kunnen ook symptomen van hyperactiviteit-impulsiviteit zijn. De ernst van ADD kan variëren van licht tot ernstig.
Er zijn verschillende behandelmogelijkheden voor volwassenen met ADD. Deze kunnen vaak vergoed worden door de werkgever. Met de juiste ondersteuning kunnen volwassenen met ADD leren omgaan met hun kenmerken.
Conclusie
ADD is een stoornis die je in je genen kunt vinden. Het maakt moeilijk om te concentreren, aandacht te houden en dingen te organiseren. Samenvatting ADD is vaak minder bekend dan ADHD, maar het kan je dagelijkse leven echt beïnvloeden.
Er zijn veel manieren om te helpen bij deze stoornis. Met de juiste aanpak kun je je sterke punten benutten.
Er is een groot percentage mensen in Nederland dat ADD heeft, ongeveer 5-6%. Het is goed dat we nu meer over deze aandoening weten. Maar het gebruik van medicijnen neemt toe, wat zorgen oproept.
Er zijn nieuwe manieren om te helpen, zoals de methode van Daniel Amen. Deze methoden helpen je om je sterke punten te benutten. Zo kun je je leven verbeteren en een positieve bijdrage leveren.
