Je bekijkt nu ADHD bij volwassenen: kenmerken en symptomen

ADHD bij volwassenen: kenmerken en symptomen

ADHD, of Aandachtstekortstoornis met Hyperactiviteit en Impulsiviteit, is een neurologische aandoening. Het wordt gekenmerkt door aandachtsproblemen, hyperactiviteit en impulsiviteit. Deze symptomen kunnen veel invloed hebben op hoe volwassenen dagelijks leven.

ADHD begint vaak in de kindertijd. Maar soms wordt het pas op latere leeftijd opgemerkt. Dit gebeurt als de symptomen negatief beïnvloeden hoe ze werken, relaties aangaan en andere levensgebieden.

Volwassenen met ADHD kunnen ook last hebben van oververmoeidheid, stemmingsproblemen en een laag zelfbeeld. Dit kan hun dagelijkse leven aanzienlijk beïnvloeden

Belangrijke inzichten

  • ADHD bij volwassenen wordt gekenmerkt door aandachtsproblemen, hyperactiviteit en impulsiviteit
  • Symptomen kunnen een grote impact hebben op dagelijks functioneren en verschillende levensdomeinen
  • Naast kernsymptomen kunnen ook bijkomende klachten zoals oververmoeidheid en stemmingsproblemen voorkomen
  • ADHD bij volwassenen wordt vaak niet goed herkend, waardoor andere problemen op de voorgrond kunnen staan
  • Vrouwen met ADHD worden soms niet gediagnosticeerd vanwege verschillende symptomen

Wat is ADHD?

ADHD staat voor Attention Deficit Hyperactivity Disorder, oftewel aandachtstekort-hyperactiviteitstoornis. Het is een neurologische aandoening met aandachtsproblemen, hyperactiviteit en impulsiviteit. Deze problemen kunnen al vroeg beginnen, of pas later opduiken. ADHD beïnvloedt dagelijkse activiteiten zoals werken, sociale contacten en het huishouden.

Definitie en uitleg over de aandoening ADHD bij volwassenen

Bij volwassenen en kinderen met ADHD zijn drie subtypen te onderscheiden. Een type met vooral aandachtstekort (ADD), een type met hyperactiviteit/impulsiviteit, en een gecombineerde vorm. Ongeveer eenderde van de kinderen met ADHD blijft de stoornis hebben als ze volwassen worden. Volwassenen met ADHD ervaren vaak extra problemen zoals vermoeidheid, stress, en een slecht zelfbeeld.

De exacte oorzaak van ADHD is nog onbekend. Onderzoek wijst op een combinatie van genetische en omgevingsfactoren. Volgens de Executieve Functiestheorie zijn problemen bij ADHD te wijten aan problemen met de ontwikkeling van hersenfuncties zoals zelfbewustzijn en aandacht.

Populatiegroep Prevalentie ADHD
Kinderen en jongeren (jonger dan 18 jaar) 3.6%
Volwassenen (18-75 jaar) 3.2%

“ADHD kenmerken worden verdeeld in twee categorieën: problemen met aandacht, en hyperactiviteit en impulsiviteit.”

Kenmerken ADHD bij volwassenen

De kernsymptomen van ADHD bij volwassenen zijn aandachtstekort en hyperactiviteit/impulsiviteit. Mensen met ADHD hebben moeite met aandacht houden en taken voltooien. Ze hebben ook moeite met stilzitten en kunnen impulsief gedrag vertonen.

Aandachtstekort en hyperactiviteit/impulsiviteit symptomen

Volwassenen met ADHD ervaren verschillende symptomen. Ze hebben moeite met concentratie en worden snel afgeleid. Ze hebben ook moeite met organiseren en plannen.

  • Moeite met focus en concentratie op taken
  • Snel afgeleid worden door prikkels in de omgeving
  • Moeite met het organiseren en plannen van activiteiten
  • Innerlijke onrust en rusteloosheid
  • Impulsief gedrag, zoals overhaaste beslissingen nemen
  • Moeilijkheden met stil zitten of wachten op hun beurt

Bijkomende klachten

Volwassenen met ADHD ervaren ook bijkomende klachten. Ze kunnen oververmoeid, stressklachten en stemmingsproblemen hebben. Een laag zelfbeeld is ook een veelvoorkomend probleem.

“ADHD is meer dan alleen aandachtstekort en hyperactiviteit. De impact van de stoornis op het dagelijks leven kan groot zijn.”

Het is belangrijk om de kenmerken van ADHD bij volwassenen te herkennen. Zoeken naar de juiste ondersteuning is cruciaal. Met de juiste behandeling kunnen volwassenen met ADHD hun leven aanzienlijk verbeteren.

kenmerken van adhd bij volwassenen

ADHD bij volwassenen heeft twee hoofdsoorten symptomen. Dit zijn aandachtsproblemen en hyperactiviteit/impulsiviteit. Deze problemen kunnen veel invloed hebben op hoe mensen elke dag leven.

Aandachtsproblemen

Volwassenen met ADHD hebben soms moeite met luisteren. Ze kunnen ook moeite hebben met het voltooien van taken en het volgen van instructies. Ze hebben moeite met plannen maken en organiseren. Dit alles kan veel frustratie opleveren.

Hyperactiviteit en impulsiviteit

ADHD-symptomen kunnen ook leiden tot een gevoel van voortdurende rusteloosheid. Ze hebben moeite met stilzitten en kunnen snel geïrriteerd raken. Dit impulsieve gedrag kan problemen veroorzaken op werk en in sociale situaties.

De combinatie van aandachtsproblemen en hyperactiviteit/impulsiviteit maakt het moeilijk voor volwassenen met ADHD om hun dagelijkse leven te organiseren. Het is cruciaal dat ze leren omgaan met deze uitdagingen om hun leven te verbeteren.

Kenmerk Omschrijving
Aandachtsproblemen Moeite met concentratie, vastpakken van taken na afleiding, plannen en organiseren
Hyperactiviteit Innerlijke rusteloosheid, moeite met stilzitten, fysieke onrust
Impulsiviteit Snelle, ondoordachte beslissingen, moeite met wachten

ADHD is geen kinderstoornis

ADHD wordt vaak gezien als een aandoening die zich alleen in de kindertijd manifesteert. Maar het is een levenslange aandoening. Kinderen met ADHD groeien vaak door naar de volwassenheid. Hun symptomen kunnen dan veranderen.

Bij kinderen is ADHD vaak te zien in hyperactief gedrag. Maar bij volwassenen is dit minder opvallend. Hun onrust zit dan meer van binnen. Ze voelen zich gejaagd en hebben een druk hoofd.

De ontwikkeling van ADHD symptomen

Hoewel niet alle kinderen met ADHD in hun jeugd worden gediagnosticeerd, kunnen de symptomen zich voortzetten tot in de volwassenheid. Dit heeft een grote impact op verschillende levensdomeinen. Sommige mensen met ADHD leren beter omgaan met hun symptomen naarmate ze ouder worden.

  • Ongeveer één derde van de kinderen met ADHD heeft ook als volwassene nog steeds de stoornis.
  • ADHD bij volwassenen kan zich uiten zonder duidelijke hyperactiviteit, omdat individuen beter leren omgaan met hun omgeving.
  • De theorie van psycholoog Russell A. Barkley benadrukt de problemen met de ontwikkeling van uitvoerende functies bij ADHD, die van belang zijn voor doelgericht gedrag, zelfbewustzijn, zelfregulatie, aandacht en werkgeheugen.

Hoewel ADHD vaak wordt gezien als een kinderstoornis, kan de aandoening zich voortzetten tot in de volwassenheid. Het dagelijks functioneren wordt sterk beïnvloed. Met de juiste begeleiding en behandeling kunnen volwassenen met ADHD leren omgaan met hun symptomen. Zo kunnen ze hun volle potentieel bereiken.

Executieve functies en ADHD

Mensen met ADHD hebben vaak moeite met bepaalde mentale taken. Dit komt door een ontwikkelingsachterstand in de executieve functies van hun brein. Deze functies helpen ons om aandacht te houden, ons te beheersen en doelen te bereiken. Onderzoek toont aan dat bij ADHD de hersenen minder dopamine en norepinefrine produceren. Dit maakt deze functies moeilijker.

Volwassenen met ADHD hebben moeite met aandacht houden en plannen maken. Ze hebben ook moeite met impulscontrole. Dit kan leiden tot problemen in het dagelijks leven, zoals moeite met doelen bereiken en op tijd vertrekken.

Er zijn manieren om executieve functies te verbeteren. Slimme trucjes zoals notities maken en doelen stellen kunnen helpen. Ook kunnen aanpassingen in de omgeving, zoals een betere werkruimte, een verschil maken.

Het is belangrijk om te weten welke functies moeilijk zijn. Ook moet men opkomen voor de gevoelens van faalangst en perfectionisme. Met de juiste hulp kunnen mensen met ADHD leren omgaan met hun uitdagingen.

Executieve Functie Uitdagingen bij ADHD
Aandacht vasthouden Moeite met het focussen op taken en het onderdrukken van afleidingen
Impulscontrole Moeilijk om impulsen te onderdrukken en wachten op het juiste moment
Timemanagement Moeite met inschatten van tijd en het op tijd afronden van taken
Plannen en organiseren Problemen met het maken van realistische plannen en het overzicht bewaren
Emotieregulatie Uitdagingen met het beheersen van sterke gevoelens en het inlevingsvermogen

Met de juiste ondersteuning en strategieën kunnen volwassenen met ADHD hun uitdagingen aan. Dit kan hun leven aanzienlijk verbeteren en hen helpen hun doelen te bereiken.

Herkennen van ADHD symptomen

Om te weten of je ADHD hebt, moet je de tekenen herkennen. ADHD symptomen zijn vaak zichtbaar bij volwassenen. Ze kunnen je dagelijkse leven sterk beïnvloeden. De meest voorkomende symptomen zijn moeite met concentreren, te veel bewegen en impulsief handelen.

Aandachtsproblemen

ADHD bij volwassenen kenmerkt zich door concentratieproblemen. Het is moeilijk om taken af te maken en je focus vast te houden. Andere tekenen zijn:

  • Moeite met luisteren en volgen van instructies
  • Problemen met administratie en planning
  • Moeilijk projecten voltooien

Hyperactiviteit en impulsiviteit

Hyperactiviteit en impulsiviteit zijn ook typisch voor ADHD bij volwassenen. Dit omvat:

  1. Innerlijke rusteloosheid en moeite met stilzitten
  2. Snel geïrriteerd of dingen onderbreken
  3. Impulsieve beslissingen maken zonder na te denken

Als je deze ADHD symptomen herkent en ze je dagelijkse leven beïnvloeden, is het tijd om hulp te zoeken. Een professional kan je helpen met een diagnose.

“ADHD kan leiden tot fysieke klachten, zoals extreme vermoeidheid, bij volwassenen.”

Wanneer je ADHD vermoedt, is het belangrijk om te weten dat iedereen soms moeite heeft met aandacht of hyperactiviteit. Maar bij ADHD zijn deze problemen ernstig en beïnvloeden ze veel van je leven.

Zoek dan contact op met een ADHD specialist. Ze kunnen je situatie beoordelen en een behandeling aanraden als dat nodig is.

Diagnostiek van ADHD

Het vaststellen van ADHD bij volwassenen is een zorgvuldig proces. Verschillende aspecten worden onderzocht. Bij ADHD-diagnose kijken ze niet alleen naar ADHD-symptomen. Ze kijken ook naar andere mogelijke oorzaken zoals psychische problemen of lichamelijke aandoeningen.

Het verloop van de klachten vanaf de kindertijd is ook belangrijk. Dit beïnvloedt hoe goed iemand dagelijks functioneert.

Om een ADHD-diagnose te krijgen, moet men vijf symptomen van aandachtstekort of zes symptomen van hyperactiviteit en impulsiviteit hebben. Deze symptomen moeten al vóór het twaalfde levensjaar zijn en moeten een grote belemmering zijn in het dagelijks leven. Pas als alle criteria zijn voldaan, kan de ADHD-diagnose definitief worden gesteld.

Het ADHD-onderzoek is een belangrijke stap naar een goede behandeling. NewMind Centers biedt professionele ADHD-diagnostiek. Ze kijken grondig naar de oorzaken, zodat ze de juiste ondersteuning kunnen bieden.

Behandeling van ADHD

Na de ADHD-diagnose is een passende adhd behandeling belangrijk. Het doel is om de symptomen te verminderen en het dagelijks leven te verbeteren. Afhankelijk van de situatie kan dit bestaan uit medicatie, adhd therapie, coaching, of een combinatie.

Bij Newmind Centers krijgen volwassenen met ADHD hulp. Ze leren beter om te gaan met de uitdagingen van ADHD. Dit verbetert hun kwaliteit van leven aanzienlijk.

  1. Psycho-educatie: Het is belangrijk om ADHD en het specifieke subtype te begrijpen voor een goede behandeling.
  2. Medicatie: Onderzoek toont aan dat medicijnen zoals Ritalin effectief zijn voor kinderen en volwassenen met ADHD.
  3. Coaching: Deze aanpak helpt bij het ontwikkelen van vaardigheden zoals agendaplanning en communicatie.
  4. Psychotherapie: Sommige mensen met ADHD hebben psychotherapie nodig, vooral na grote gebeurtenissen.

“Een goede ADHD-behandeling is gericht op het aanleren van structuur en het ontwikkelen van vaardigheden om met de symptomen om te gaan.”

Door verschillende behandelmethoden samen te voegen, kunnen volwassenen met ADHD leren omgaan met dagelijkse uitdagingen. Hun kwaliteit van leven verbetert hierdoor.

Medicatie bij ADHD

Een veel gebruikte behandeling bij ADHD is medicatie. Stimulantia zoals methylfenidaat en amfetaminen helpen de symptomen van ADHD te verminderen. Ze werken door de balans van neurotransmitters in de hersenen te herstellen.

Dit herstelt de balans van dopamine en norepinefrine. Zo kunnen volwassenen met ADHD beter aandacht houden, impulsen beheersen en rust vinden.

Er zijn ook niet-stimulerende ADHD-medicijnen. De arts kiest het juiste medicijn afhankelijk van de situatie en mogelijke bijwerkingen.

Effectieve ADHD-medicatie voor volwassenen

  • Methylfenidaat en dexamfetamine zijn vaak de eerste keuze voor volwassenen met ADHD.
  • Langwerkende middelen zijn beter omdat ze betrouwder zijn en minder risico op misbruik.
  • Atomoxetine en bupropion zijn de tweede en derde keuze voor volwassenen met ADHD.

De behandeling van ADHD bij volwassenen vereist kennis en nauwgezette monitoring door een specialist. Een grondig onderzoek is belangrijk voordat de behandeling begint.

“Gewichtsverlies kan geassocieerd worden met de behandeling van ADHD en dient daarom gemonitord te worden.”

Behandelaars moeten op de hoede zijn voor bijwerkingen zoals psychose en tics. Ze kunnen specifieke strategieën toepassen om gewichtsverlies bij ADHD-patiënten tegen te gaan.

Psychologische behandeling

Volwassenen met ADHD kunnen ook psychologische hulp krijgen. Dit helpt bij aandacht, executieve functies, emotieregulatie en zelfvertrouwen. Cognitieve gedragstherapie leert vaardigheden om met ADHD om te gaan.

Counseling en coaching bieden oplossingen voor dagelijkse uitdagingen. De behandeling past bij de persoonlijke behoeften en doelen. Bij newmind centers werken ervaren ADHD psychologen en therapeuten.

“De combinatie van medicatie en psychologische behandeling blijkt het meest effectief te zijn voor volwassenen met ADHD.”

Volgens het RIVM heeft 72% van volwassenen met ADHD dit al in hun kindertijd. Ondertussen hebben ongeveer 75% van mensen met ADHD nog meer stoornissen.

Begeleiding op maat

De behandeling bij ADHD is op maat gemaakt. Het combineert cognitieve gedragstherapie, counseling en coaching. Het doel is om dagelijkse uitdagingen door ADHD aan te pakken.

Behandelvorm Doel
Cognitieve gedragstherapie Aanleren van vaardigheden om beter om te gaan met ADHD-symptomen
Counseling Ondersteuning bij praktische uitdagingen door ADHD
Coaching Ontwikkelen van strategieën voor effectief tijdsbeheer en organisatie

ADHD coaching

Voor volwassenen met ADHD kan ADHD coaching een grote steun zijn. Het helpt bij het omgaan met de uitdagingen van deze aandoening. Met ADHD coaching leren volwassenen praktische vaardigheden en ontwikkelen ze strategieën om beter te functioneren.

Hoe kan ADHD coaching helpen?

Een ADHD coach helpt op verschillende manieren:

  • Het ontwikkelen van structuur en time management vaardigheden
  • Het formuleren van duidelijke doelstellingen en prioriteiten
  • Het vergroten van zelfinzicht en zelfvertrouwen
  • Het aanleren van efficiënte compensatiestrategieën

Door individuele coaching of groepstherapie krijgen volwassenen met ADHD handvatten. Ze leren beter om te gaan met symptomen zoals aandachtstekort en impulsiviteit. Het doel is om hun dagelijkse leven te verbeteren en hun kwaliteit van leven te verhogen.

Type ADHD Coaching Beschrijving
Individuele coaching Eenop-een sessies waarin de coach en cliënt samen werken aan persoonlijke doelen en strategieën.
Groepstherapie Wekelijkse bijeenkomsten in een kleine groep, geleid door een psychiatrisch verpleegkundige en psychodiagnostisch medewerker.

Of u nu kiest voor individuele ADHD coaching of deelname aan een groepstherapie, de focus ligt op het vergroten van uw vaardigheden. Dit helpt u beter om te gaan met de uitdagingen van ADHD als volwassene.

“ADHD coaching is erop gericht om volwassenen met ADHD de tools te geven om hun talenten te benutten en de moeilijke kanten van ADHD te reduceren.”

– Cathelijne Wildervanck, co-oprichter ADHD-Nederland

ADHD en werk

ADHD kan veel problemen veroorzaken op de werkplek. Het kan moeilijk zijn om aandacht te houden, impulsief te zijn en dingen te organiseren. Gelukkig zijn er manieren om beter te presteren op het werk met ADHD.

Tips voor beter functioneren op het werk met ADHD

  • Creëer een rustige en gestructureerde werkplek, vrij van afleiding.
  • Gebruik to-do lijsten en planners om taken en deadlines goed te organiseren.
  • Plan regelmatige pauzes in om even tot rust te komen.
  • Communiceer open over de ADHD-symptomen met leidinggevenden en collega’s.
  • Vraag om ondersteuning, bijvoorbeeld door taken te verdelen of extra tijd te krijgen.
  • Maak gebruik van hulpmiddelen zoals timers, alarmfuncties en checklists.
  • Zoek naar werk dat past bij je interesses en talenten, waarbij je je adhd werk goed kunt inzetten.

Met de juiste aanpassingen en ondersteuning kunnen volwassenen met adhd baan hun unieke vaardigheden en kwaliteiten op de adhd functioneren goed benutten. Door proactief te communiceren over de ADHD-symptomen en samen te werken met werkgevers, kunnen adhd tips werk succesvolle carrières worden gerealiseerd bij newmind centers en elders.

“Met de juiste ondersteuning kunnen volwassenen met ADHD hun talenten optimaal inzetten op de werkplek.”

ADHD en relaties

ADHD kan veel problemen veroorzaken in sociale relaties en het gezinsleven. De impulsiviteit, aandachtsproblemen en organisatorische uitdagingen van ADHD zorgen voor spanningen. Communicatieproblemen, miscommunicatie en conflicten ontstaan vaak.

Volwassenen met ADHD en hun naasten moeten leren omgaan met de ADHD-symptomen. Het is belangrijk om grenzen te stellen en open te communiceren. Relatietherapie en gezinstherapie kunnen helpen om de relaties te verbeteren.

  • Ongeveer 3% van de bevolking wordt geboren met ADHD.
  • Stellen waarbij één partner gediagnosticeerd is met ADHD, kampen vaak met relatieproblemen en overwegen scheiding.
  • Een ADD-behandelprogramma zonder medicatie werd in 2016 ontwikkeld om symptomen bij volwassenen aan te pakken.
  • De juiste diagnose en behandeling van ADHD-symptomen kan de spanning binnen de relatie verminderen.

Stellen met ADHD worstelen met vergeetachtigheid, impulsiviteit, slechte organisatie en emotionele stress. Partners voelen zich vaak onbemind en gefrustreerd door afleiding en onoplettendheid.

“De correct diagnose en behandeling van ADHD-symptomen kan de spanning binnen de relatie verminderen.”

Het begrijpen van ADHD kan leiden tot meer empathie en wederzijds begrip. Stellen met ADHD kunnen baat hebben bij mindfulness-activiteiten, yoga of meditatie. Dit kan de relatiestress verlichten.

Een holistische aanpak met levensstijlveranderingen kan de relatie versterken. Verbeterde voeding, beweging en slaaphygiëne zijn belangrijk. Open communicatie en het erkennen van elkaars behoeften helpen om beter met ADHD uit te komen in de relatie.

Conclusie

ADHD is een complex en veelzijdig fenomeen bij volwassenen. Het kan op verschillende manieren uitgedrukt worden. Naast aandachtsproblemen en hyperactiviteit, kunnen volwassenen ook oververmoeidheid en laag zelfbeeld ervaren. Het is cruciaal om de symptomen te herkennen en te leren omgaan met de uitdagingen van ADHD.

Met de juiste behandeling, zoals medicatie en psychologische therapie, kunnen volwassenen hun sterke kanten benutten. Dit verbetert hun functioneren op verschillende levensgebieden. Begrip en erkenning vanuit de omgeving zijn hierbij essentieel. ADHD is een complexe aandoening, maar met de juiste aanpak kunnen mensen hun kwaliteiten optimaal benutten.

ADHD wordt steeds meer erkend bij volwassenen. De symptomen kunnen een negatieve invloed hebben op het leven. Door meer begrip voor ADHD bij volwassenen, krijgen meer mensen de ondersteuning die ze nodig hebben. Dit helpt hen om de uitdagingen van ADHD beter aan te gaan.

FAQ

Wat is ADHD?

ADHD staat voor Attention Deficit Hyperactivity Disorder. Het is een aandoening die veel voorkomt. Het zorgt voor problemen met aandacht, te veel beweging en impulsief gedrag. Dit kan veel invloed hebben op hoe volwassenen elke dag leven.

Wat zijn de kernsymptomen van ADHD bij volwassenen?

Volwassenen met ADHD hebben moeite om zich te concentreren. Ze hebben ook veel energie en kunnen impulsief zijn. Ze kunnen moeite hebben om stil te zitten en volgzaam te zijn.

Heeft ADHD ook bijkomende klachten?

Ja, volwassenen met ADHD kunnen ook vermoeidheid, stemmingen en een slecht zelfbeeld ervaren. Deze problemen kunnen samenwerken en het leven lastiger maken.

Waarom worden ADHD-symptomen bij volwassenen soms niet herkend?

Velen denken dat ADHD alleen bij kinderen voorkomt. Maar het is een aandoening die je hele leven mee kunt hebben. Bij volwassenen is het minder duidelijk dan bij kinderen.

Hoe wordt ADHD bij volwassenen verklaard?

Volgens Russell A. Barkley komt ADHD door problemen in de hersenen. Het heeft te maken met hoe de hersenen informatie verwerken. Dit komt door een tekort aan bepaalde stoffen in de hersenen.

Hoe kan ik herkennen of ik ADHD heb?

ADHD kenmerkt zich door moeite met aandacht, te veel beweging en impulsief gedrag. Als je deze problemen ziet en ze je dagelijkse leven beïnvloeden, is het tijd om hulp te zoeken.

Hoe wordt ADHD bij volwassenen gediagnosticeerd?

Het is een uitgebreid proces. Een professional kijkt naar je symptomen en andere mogelijke oorzaken. Zo wordt ADHD vastgesteld.

Welke behandelingen zijn er voor ADHD bij volwassenen?

Behandelingen helpen de symptomen te verminderen. Dit kan medicatie, therapie of coaching zijn. Het doel is om het dagelijks leven beter te maken.

Welke medicatie wordt gebruikt bij de behandeling van ADHD?

Medicijnen zoals methylfenidaat en amfetaminen helpen. Ze zorgen dat de hersenen de juiste stoffen hebben.

Wat houdt ADHD coaching in?

ADHD coaching helpt volwassenen met ADHD. Een coach leert je praktische vaardigheden. Zo kun je beter omgaan met je ADHD.

Hoe kan ADHD het functioneren op het werk beïnvloeden?

ADHD kan problemen geven op het werk. Je kunt moeite hebben met taken en relaties. Maar met de juiste hulp kun je je talenten benutten.

Wat is de impact van ADHD op sociale relaties en gezinsleven?

ADHD kan problemen geven in relaties. Het kan leiden tot spanningen en conflicten. Het is belangrijk om te leren omgaan met de symptomen.